Καρδιοπονόθλιβος

"...Δυο τρόπους διαθέτουμε για να ξεφύγουμε από τις λιγότερο ή περισσότερο αυτοματοποιημένες "έξεις" της σκέψης και της συμπεριφοράς.Πρώτος έρχεται,φυσικά,το βύθισμα μέσα στο όνειρο και τις ονειρικές καταστάσεις,στις οποίες αναστέλλονται οι κώδικες ορθολογιστικής σκέψης.Ο δεύτερος είναι κι αυτός μια φυγή από την ανία,την αποτελμάτωση,τις δυσχέρειες της νόησης και την συγκινησιακή διάψευση,μια φυγή όμως προς την αντίθετη κατεύθυνση,που ξεκινάει από την απότομη εκείνη αστραπή της σύλληψης της αλήθειας που δείχνει μια συνηθισμένη κατάσταση ή κάποιο συνηθισμένο γεγονός,κάτω από ένα νέο φως και εκεμαιεύει νέες αντιδράσεις σ' αυτό.Η διεταιρική πράξη αμφισυνδέει πλαίσια εμπειρίας,που ήταν ασύνδετα ώς εκείνη τη στιγμή.Μας κάνει να "καταλαβαίνουμε τί σημαίνει νά 'σαι ξυπνός,να ζεις σε πολλά επίπεδα συγχρόνως"(για να θυμηθούμε τον Τ.Σ.Έλλιοτ).
     Ο πρώτος τρόπος φυγής αντιπροσωπεύει μια οπισθοχώρηση σε παλαιότερα,πιο πρωτόγονα επίπεδα ιδεασμού,που τα ίχνη τους υπάρχουνε ακόμα στη γλώσσα του ονείρου.Ο δεύτερος,μια άνοδο προς ένα νέο,πιο πολυσύνθετο επίπεδο διανοητικής εξέλιξης..."


"...Έτσι ο ποιητής,που επιστρέφει στον εικονογραφικό τρόπο σκέψης,παλινδρομεί σ' ένα παλιότερο και χαμηλότερο ιεραρχικά επίπεδο-όπως το κάνουμε κάθε βράδυ όταν ονειρευόμαστε,όπως το κάνουν οι διανοητικά άρρωστοι,όταν παλινδρομούν στις νηπιακές φαντασιώσεις.Αλλά ο ποιητής,αντίθετα με τον άνθρωπο που κοιμάται κι ονειρεύεται,εναλάσσεται ανάμεσα σε δύο διαφορετικά επίπεδα της πνευματικής ιεραρχίας.Η επίγνωση του άνθρωπου που ονειρεύεται λειτουργεί μόνο σε ένα.Ο ποιητής σκέφτεται σε εικόνες και σε λεκτικές έννοιες ταυτόχρονα ή σε γοργές εναλλαγές.Το κάθε trouvaille του,το κάθε πρωτότυπο εύρημά του αμφισυνδέει δύο πλαίσια.Ο άνθρωπος που ονειρεύεται πλανιέται μέσα στα φασματικά σχήματα ενός αρχαίου βάθους.Ο ποιητής βουτάει με αναπνευστήρα..."

Δύο αποσπάσματα από το βιβλίο "Η πράξη της δημιουργίας" του Arthur Koestler (1964,Εκδόσεις Χατζηνικολή,μεταφρ.Ιωάννας Δ.Χατζηνικολή 1976) σαν προσφάι στο αφιέρωμα του Τσαλαπετεινού για τη σημερινή παγκόσμια ημέρα Ποίησης.